administ
Go
|
Szkielet tego co chciałem powiedzieć na spotkaniu w Ciechocinku, rozwijać nie będę, ponieważ uzasadnienie biochemiczne tez wymagałoby wielostronicowego opracowania.
Zainteresowanych wpływem zdrowotnym proporcji między składnikami odżywczymi odsyłam do książki "Jak nie chorować?" s. 110-111.
O przejadaniu się czyli normy żywienia, a podstawowe błędy żywieniowe u człowieka.
Norma żywienia, to zapotrzebowanie na energię i niezbędne składniki odżywcze w przeliczeniu na jedną osobę, na jeden dzień, przy uwzględnieniu różnic w zapotrzebowaniu z uwagi na: wiek, płeć, stan fizjologiczny, dobrostan, aktywność fizyczną, klimat i warunki bytowania.
Dlatego normatywne, rzeczywiste zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze powino być określane indywidualnie.
Kluczowymi elementami kształtującym normę żywieniową są: podstawowa przemiana materii (ppm), aktywność fizyczna, trawienie pokarmu, proporcja między składnikami odżywczymi i możliwość odprowadzenia ciepła.
Podstawowa przemiana matrii (ppm) ozanacza najniższy możliwy stan przemian energetyznych, jakie zachodzą w ustroju, o pustym przewodzie pokarmowym i w optymalnej temperaturze.
U zdrowego, dojrzałego człowieka do kluczowych czynników wpływających na wielkość ppm należą:
- stopień aktywności poszczególnych narządów ciała,
- ciężar i powierzchnia ciała, wiek, płeć, klimat i prawidłowe napięcie centralniego i autonomicznego ukłdu nerwowego - objawy rozchwiania napięcia w zależności od przewagi układu para lub sympatycznego - nadmierna eksploatacja hormonalna gruczołów dokrewnych, dolegliwości żołądkowo-jelitowe (zgaga, niestrawnoś, utrata apetytu lub żarłoczność, refluks, biegunka, zatwardzenie), zaczerwienienie skóry, nadmierna potliwość, drżenie rąk, duszności, migrena, migrena nerwu błędnego, kłucie i kołatanie serca, nasilenie stanów alergicznych lub nowotworowych.
Na podstawie spoczynkowego zużycia tlenu określono procentowy udział poszczególnych narządów w ppm:
serce -7%, nerki -10%, mięśnie szkieletowe -18%, mózg - 19%, wątroba - 27% pozostałe narządy i tkanki 19%.
Mózg, który stanowi około 2,3% ciężaru ciała i masa mięśni - około 50% - podczas spoczynku zużywają prawie tę samą ilość tlenu!
Aktywność fizyczna - mięśnie szkieletowe u ssaków mają wydajność mechaniczną na poziomie 25-30%, zaś 70-75% energii uzyskanej z przemian chemicznych w mięśniach uwalniana jest w postaci ciepła.
Trawienie pokarmu - przyjmuje się, że trawienie powoduje wzrost zapotrzebowania na energię o około 10% ppm, przy czym posiłek białkowy wymaga więcej energii niż posiłek węglowodanowy, natomiast posiłek tłuszczowy ma niewielki wpływ.
Temperatura otoczenia - istnieje zakres temperatury przy którym poziom przemian energetycznych jest najniższy i jest to tzw. strefa obojętna. Komfort termiczny...
Uproszczone określenie zapotrzebowania normatywnego na energię w naszej strefie klimatycznej (latem niżej, zimą wyżej) przy umiarkowanym wysiłku fizycznym można wyrazić w zależności: 10kcal na 1cm wzrostu +/-10%
Rodzaje norm:
Normy minimalne - są to najmniejsze ilości energii i składników odżywczych, które nie powodują uchwytnych zmian patologicznych, ale powodują lekki niedobór wagi, niższą sprawność fizyczną i umysłową, niższą wartość biologiczną potomstwa.
Normy wystarczające - nieco wyższe niż minimalne, pozwalające na prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
Normy fizjologiczne - uwzględniają nie tylko ogólne zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze, ale i indywidualne natężenie przemian biochemicznych, a także stan fizjologiczny organizmu (choroby, ciąża, karmienie) z uwzględnieniem wieku, kondycji psychicznej - dają więc większe bezpieczeństwo w zapobieganiu wadom żywieniowym i są wyższe niż poprzednie.
Normy zalecane - 5*wio lub inne "naukowe" osiągnięcia detetyczne, na podstawie setek tysięcy poprawnie wykonanych badań naukowych, ale ze złą interpretacją wyników i błędnych wnioskach.
Normy optymalne - określone przez lek.med. Jana Kwaśniewskiego na podstawie wieloletniego doświadzenia zawarte w zasadach Żywienia i Diety Optymalnej".
Najczęstszymi przyczynami zmian patologicznych z powodu wadliwego żywienia są:
- niedobór lub nadmiar przyjmowanej energii,
- niedostateczne ilości jednego lub więcej składników odżywczych w pożywieniu - prawo minimum,
- niewłaściwa proporcja między składnikami odżywczymi (połączone z pierwszym)
- złe zwyczaje i nawyki żywieniowe.
Równowaga odżywienia tkanek to możliwości dostarczenia składników pokarmowych i energii w stosunku do faktycznego zapotrzebowania na te składniki.
Czynniki zaburzające równowagę odżywienia tkanek:
- zewnątrzpochodne:
- uświadomienie w zakresie prawidłowego odżywiania,
- warunki bytowe zmieniające ilościowe i jakościowe zapotrzebowanie na składniki odżywcze - temperatura otoczenia, ciśnienie atmosferyczne, klimat, rodzaj wykonywanej pracy, kontakt z kancerogenami itp.
- jakość, strawność, przyswajalność, proporcja, sposób obróbki kulinarnej składników pokarmowych.
- czynniki wewnątrzpochodne:
- utrudnienia w przyjmowaniu pokarmu i prawidłowym wchłanianiu składników odżywczych:
- wadliwe uzębienie, zwężenia przewodu pokadmowego,
- choroby przewodu pokarmowego i narządów trawiennych - żołądka, jelit, wątroby, trzustki...
- choroby powodujące utratę apetytu: zatrucia, nudności, biegunki, zapalenie wyrosta robaczkowego, kolka wątrobowa, wysoka gorączka, zatrucie ciążowe...
- alergie pokarmowe itp.
Czynniki zwiększające zapotrzebowanie na składniki odżywcze:
- duży wysiłek fizyczny, napięcie układu nerwowego, nadczynność tarczycy, ciąża i laktacja, wielomocz na tle cukrzycowym lub spowodowany innymi czynnikami.
Jak się bilansować?
Zapotrzebowanie na białko: przy usunięciu białka z diety, ale przy pełnym pokryciu energetycznym z tłuszczu i węglowodanów ustalono doświadczalnie, że przeciętny organizm traci od 2,5-3g/D azotu, dzięki czemu ustalono minimum białkowe mnożąc utratę azotu przez 6,25 - mnożnik wynika z zawartości azotu w białku.
Czyli minimum białkowe wynosi od około 15 do 19g na dobę, w zależności od utraty azotu.
Na podstawie badań stwierdzono, że w przeciętnych warunkach bytowych, dobowe zapotrzebowanie na białko zawierające wszystkie aminokwasy egzogenne wynosi od 0,6 do 1g białka na dobę na kg nmc, w zależności od składu przyjmowanego białka, czyli u niskich kobiet od 30g, a u przeciętnych mężczyzn do 70g/D. Przy znacznym wysiłku fizycznym zapotrzebowanie na białko może być wyższe, jest to fizjologiczne, ale indywidualne, bo ...
c.d.nie będzie.
|
Autor
Zapisane
Może i coś się z tego wylęgnie... 
