Taka ciekawostka, która gdzieś, kiedyś się tam ukaże...
Dziś fragment tekstu którego nie zdecydowałem się zamieścić w książce pt. - "Łatwe odpowiedzi na trudne pytania" Kilka luźnych uwag do cyklu Krebsa (kwasów trikarboksylowych).Wszelkie mutacje genowe powodujące nieprawidłowości w funkcjonowaniu enzymów cyklu Krebsa i niezawodnej regulacji jego przebiegu są letalne, a drobniejsze niedomagania genowe szczególnie w obrębie reakcji anaplerotycznych choć nie są dziedziczne (między innymi powodują ketozę na błędnie zbilansowanej diecie wysokotłuszczowej, niskobiałkowej - obecnie modnie zwanej "dietą ketogeniczną"), to nie pozwalają na prawidłowy metabolizm organizmu.
Z drugiej strony to fundamentalny dla życia cykl dzięki któremu zachodzi zarówno degradacja białka, tłuszczu i pirogronianu pochodzenia węglowodanowego prowadząca do wytworzenia ATP, wody i ditlenku węgla (faza kataboliczna) jak i odtwarzanie (w postaci endogennych wyjściówek) tych składników odżywczych (faza anaboliczna), więc sumienie mi nie pozwala coś o nim nie wspomnieć. To w nim - jeśli niepoprawnie działa - zaczynają się praktycznie prawie wszystkie problemy zdrowotne z powodu utraty kontroli nad harmonijnie przebiegającymi fazami cyklu - anaboliczną (wypoczynek) i kataboliczną (stress dnia codziennego) - w zdrowym organizmie.
Koenzym A (CoA CoA~ SH), który będąc nie tylko nukleotydem zawierającym kwas adenylowy, ale i pantoten to jednocześnie dzięki grupie ~SH ma właściwości merkaptanu. Dzięki temu jest w stanie przyłączyć kwas octowy w kompleks dawniej zwany aktywnym octanem - teraz - acetylo-CoA, którego węglowe pochodzenie szkieletu budzi najwięcej kontrowersji i wysnuwania błędnych, jedynie słusznych teorii typu: węglowodan jest źródłem energii dla wszystkiego co się rusza - bo nie jest, o czym piszą w każdym podręczniku biochemii, a czego "eksperci" od diet najwyraźniej nie przyjmują do wiadomości z wyjątkiem ketogeników u których ponoć "mózg powstaje z masła, bo ponoć kwasy tłuszczowe przenikają barierę krew-mózg" - nie podaję źródła tej informacji, ale tak twierdzi jeden z wiodących na Fb ketofanów. Wprawdzie istnieją nośniki białkowe (PTS) wyspecjalizowane w przenoszeniu głównie hormonów ( np.: somatostatyna, glukagon, oksytocyna, opianty), to ostatnio ponoć odkryto również nośnik dla NNKT (które są "niezbędne" jedynie na diecie beztłuszczowej) w szczególności dla kwasów 3-omega, to bariera krew-mózg nadal pozstaje nieprzepuszczalna dla nasyconych kwasów tłuszczowych powyżej C4, dlatego jest nieskuteczna między innymi dla "ketonów". Strukturalne zaś kwasy ktłuszczowe mózgu powstają z glukozy - głównie z mleczanu przekazywanego przez astrocyty neuronom.
Regulacja cyklu Krebsa przez kwasy tłuszczowe w mięśniach - w wątrobie jest inaczej, ale nie omawiam!
Wysoki poziom kwasów tłuszczowych i ciał ketonowych w mięśniach (na poprawnie zbilansowanej diecie wysokowęglowodanowej - tłuszcz pochodzi z VLDL oraz diecie wysokotłuszczowej - tłuszcz pochodzi z chylomikronów i na obu dietach z WKT) przy dostatecznym zaopatrzeniu mitochondrium w tlen (wysoki poziom ATP) spowalnia katabolizm glukozy poprzez inhibicję utleniania pirogronianu, co uniemożliwia jego zamianę na acetylo-CoA z jednoczesnym utrzymaniem aktywności karboksylazy pirogronianowej, czego efektem jest zamiana pirogronianu w szczawiooctan lub w warunkach beztlenowych powoduje redukcję pirogronianu do mleczanu. W obu przypadkach na cykl Krebsa wchodzi acetylo-CoA pochodzenia tłuszczowego.
Wniosek - mięśnie zawsze pracują na tłuszczu, glukoza lub aminokwasy glukogenne zaś są niezbędne do zamiany w szczawiooctan - o czym pisze wyraźnie między innymi w Biochemii Sryera.
Synteza cytrynianu i kolejnych metabolitów pośrednich cyklu Krebsa w mięśniach regulowana jest wyłącznie przez proporcję ADP/ATP, NAD/NADH, NADP/NADPH w mitochondrium zapobiegając jego zakwaszeniu.
Do odkwaszania cytoplazmy podczas wysiłku fizycznego z nadmiaru protonów w mięśniach szkieletowych służy mostek glicerolofofroranowy - dawcą protonów po stronie cytoplazmatycznej jest NADH, a biorcą w mitochondrium - FAD - co prowadzi do wytworzenia 2ATP), a w sercu, nerkach i wątrobie - mostek jabłczanowo-asparaginowy - dawcą protonów po stronie cytoplazmy jest NADH, a w mitochondrium odbiera protony NAD - co daje 3ATP - oba mostki funkcjonują poza cyklem Krebsa, jednak z wykorzystaniem łańcucha oddechowego. W przypadku braku tlenu w mięśniach uruchamia się fermentacja, czyli cytoplazma odkwasza się z protonów przez utlenienie NADH i redukcję pirogronianu do mleczanu.
Ciekawostka - krwinki czerwone nie mogą utleniać tłuszczu, bo nie mają mitochondriów dlatego fermentacja glukozy jako jedynego substratu energetycznego - służy im do wytwarzania energii. Jest to zrozumiałe- bo dzięki temu nie zużywają tlenu, a tylko go transportują.
Tomasz Kwaśniewski
Autor
Zapisane
