Witam!
Mam bardzo złożony problem. Jakieś pół roku temu eksperymentowałem z bardzo glębokim i szybkim oddychaniem i nabawilem sie zespolu chronicznej hiperwentylacji. Jest to bardzo slabo diagnozowana choroba i malo o niej mozna znalezc a w polskiej medycynie to juz prawie nic.
Choroba polega na trwalym spadku co2 w pluchach i krwi i powoduje alkaloze oddechową. Objawy sa bardzo rozne i straszne. Choroba moze nawet prowadzic do choroby psychicznej albo smierci w skrajnej postaci.
Leczenie polega na tym, zeby oddychac jak najmniej i powoli uspokajac oddech co powoli znow zaakumulowac normalny poziom co2. No i szukam diety ktora by mogla wtym pomoc. Wiem ze dieta optymalna pomaga na wiele chcorob ale wertujac wiele ksiazek nie znalazlem nic na temat wplywu diety na oddychanie. Nie wiem wiec czy ona moze mi pomoc czy zaszkodzic. Noarmalnie zaleca sie zeby jesc weglowodany bo ich trawienie zuzywa mniej energii niz tluszczy i protein i mniej poglebia oddychanie. Ale byc moze jest to tylko jak zwykle standadtowy stereotyp i problem satnowi laczenie weglowodanow z tluszczami. Szkuma kogos kto mialby choc jakies doswiadczenie w tym temacie a najlepiej kontaktu do samego doktora Kwasniewskiego bo jak narazie nikt niepotrafil udzielic mi odpowiedzi. Wklejam troche infomracji o mojej chorobie.
Mialem prawie wszystkie wymienione symptomy ale obecnie najbardziej drecza mne depresja, leki i niepokoj, parestezje, refluks zolciowy, oslabienie i bole miesni a zwlaszcza plecow. Ponizej materialy. Po polsku bardzo malo ale po nagielsku jest wiecej.
Moj ojciec stosuje diete optymalna juz od 6 lat i wyleczyl w ten sposob wiele chorob. Ja tez staram sie od jakiego czasu ale nie widze na razie efektow. Podobno przy hiperwetylacji w orgaznizmie nie funkjonuje tak jak nalezy trawienie tluszczu wiec moze ta dieta nie moze pomóc w tym akurta przypadku. Ale może prądy selektywne? Jakby ktoś był zainteresowany to po angielsku mam więcej materiałów o tej chorobie.
http://www.emedicine.com/EMERG/topic270.htmhttp://members.westnet.com.au/pkolb/magarian.htmTo tyle na poczatek po angielsku. Jesli ktos chce wiecej to na email niech sie odezwie
bartosek@op.pl to wysle ksiazki. Bardzo ciekawe. Zmieniaja spojrzenie na oddychanie dokladnie tak jak poglady Kwasniewskiego na jedzenie. Ponizej troszke po polsku.
W świadomości potocznej funkcjonuje stereotypowe wyobrażenie, że zwiększona wentylacja oddechowa, nazywana potocznie głębokim oddychaniem, sprzyja lepszemu dotlenieniu organizmu. W popularnych poradnikach można znaleźć, że dzięki głębokim wdechom i wydechom na świeżym powietrzu znakomicie można dotlenić organizm i usunąć zbędny, a nawet szkodliwy dwutlenek węgla. Dzięki temu zwiększą się siły witalne i nastąpi regeneracja organizmu.
W rzeczywistości zastosowanie tych rad w praktyce może prowadzić do poważnego rozregulowania prawie wszystkich funkcji organizmu i pogorszenia samopoczucia.
Płuca są narządem wielofunkcyjnym. Zadaniem układu oddechowego w oddychaniu zewnętrznym jest nie tylko wymiana gazowa między organizmem i środowiskiem, ale także zapewnienie prawidłowego ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla. Dzięki temu możliwe jest zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej, która jest konieczna do utrzymania homeostazy. Właściwy poziom CO2 w krwi tętniczej warunkuje dotlenienie tkanek oraz prawidłową pracę enzymów i narządów. Całkowita ilość CO2 w organizmie wynosi około 120 litrów.
W porównaniu z ilością CO2 zmagazynowaną w ustroju (w postaci węglanów zgromadzonych w kościach lub rozpuszczonych w tłuszczach) płyny ustrojowe zawierają stosunkowo niewielką ilość CO2.
W jednym litrze krwi opuszczającej płuca znajduje się około 500 cm3 CO2 (40 mmHg). W krwi wnikającej do płuc znajduje się około 550 cm3 (46 mmHg). Krew oddaje więc małą część zawartego w niej dwutlenku węgla, ale ta mała część dwutlenku węgla decyduje głównie o zachowaniu homeostazy.
W fizjologii rozróżnia się oddychanie zewnętrzne (wymiana gazowa) i oddychanie wewnętrzne (spalanie komórkowe). W mitochondriach ulegają spalaniu (utlenianiu) spożywane związki odżywcze: węglowodany tłuszcze i białka. W procesie utleniania komórkowego wyzwolona zostaje z tych związków energia słoneczna. Następnie jest ona przekształcona w uniwersalny związek będący przenośnikiem energii chemicznej oznaczony skrótem ATP (adenozynotrójfosforan). Wyzwolona energia wykorzystywana jest do pracy całego organizmu.
We współczesnej cywilizacji technicznej zbyt często człowiek narażony jest na różnorakie czynniki wywołujące stres, które zaburzają równowagę wewnętrzną organizmu. W toku ewolucji powstało szereg reakcji przystosowawczych, których celem jest utrzymywanie homeostazy. W niekorzystnej sytuacji, w stresie wyzwala się zespół reakcji fizjologicznych przygotowujących organizm do "walki" lub do "ucieczki". Jeśli w stresie kora mózgowa odbiera zagrożenie, oddech staje się głębszy aby dostarczyć większą ilość tlenu. Serce bije szybciej, podnosi się ciśnienia tętnicze krwi. Krew przemieszczana jest z jamy brzusznej do serca, ośrodkowego układu nerwowego oraz do mięśni. W przewodzie pokarmowym zostają zahamowane procesy trawienne. Z rezerw glikogenu z wątroby uwalniany jest cukier. Śledziona kurczy się i wyrzuca zgromadzone czerwone ciałka krwi. Z rdzenia nadnerczy wydzielana jest adrenalina. Poprzez te reakcje organizm przygotowany jest do pokonania niekorzystnej sytuacji.
Jeśli jednak w trudności przedłużają się i nie nastąpi odreagowanie, wszystkie opisane wyżej reakcje wyzwolone zostają na próżno i powodują rozregulowanie pracy narządów. Najistotniejsze jest to, że pogłębienie oddychania wywołuje hiperwentylację i spadek CO2. Ta sytuacja prowadzi do naruszenia podstawowego parametru homeostazy jaką jest równowaga kwasowo-zasadowej. Aby ją przywrócić organizm wyzwala mechanizmy buforowe. Jednak mają one swoje ograniczone działanie i nie zawsze są w stanie zrekompensować długotrwały spadek CO2, gdyż jego rezerwy w organizmie z czasem wyczerpują się. Powstaje w ten sposób alkaloza (zasadowica) z jej niekorzystnymi skutkami.
Hiperwentylacja, to oddychanie zbyt głębokie i intensywne, za duże w stosunku do chwilowego zapotrzebowania organizmu na tlen i dwutlenek węgla. Jest to stan zwiększonej ponad potrzebę wentylacji pęcherzykowej, która powoduje nadmierne wydalanie CO2 z obniżeniem jego zawartości we krwi (hipokapnia). Powoduje to powstanie alkalozy oddechowej (zasadowicy). W czasie hiperwentylacji szybkość wydalania CO2 jest większa niż jego powstawanie w toku przemiany materii. Hiperwentylacja powstaje łatwo, gdyż w powietrzu jest tylko 0,03 % CO2, a w krwi tętniczej powinien utrzymywać się stały poziom CO2 5,5 % (40 mmHg).
W życiu codziennym częściej mamy do czynienia z utajoną i trwającą długo hiperwentylacją (hiperwentylacja chroniczna), która przebiega w dolnych granicach normy (CO2 30-35 mmHg).
W klinikach najczęściej spotykamy się z ostrą hiperwentylacją lub z hipowentylacją wykraczającą zdecydowanie poza granice normy.
Ma to miejsce w przypadku ataku astmy, także przy różnych uszkodzeniach układu oddechowego. Identyczny stan można zaobserwować w panice, szoku lub wstrząsie. Pierwotna przystosowawcza reakcja organizmu w stresie pogłębiająca oddychanie zaczyna wywoływać odwrotny skutek. Zamiast wzmacniać, osłabia organizm. Zwykle hiperwentylacja jest mało uświadomiona. Z tego powodu łatwo dochodzi do częściowego niedotlenienia narządów i osłabienia metabolizmu. Aby przeciwdziałać jej niekorzystnemu wpływowi, wyzwalają się mechanizmy buforowe utrzymujące kwasowość organizmu w koniecznym wąskim przedziale stałego poziomu jonów wodorowych. Poziom jonów wodorowych w krwi tętniczej wyrażony jest w jednostkach pH. W normie powinien wynosić 7,40. Odpowiada to ciśnieniu parcjalnemu dwutlenku węgla w krwi tętniczej na poziomie 40 mmHg (5,5%). W krwi żylnej prawidłowy poziom CO2 wynosi 45 mmHg (6,5%), co odpowiada pH 7,35.
Trzeba jeszcze raz zaznaczyć, że nie cały CO2 jest usuwany przez płuca w czasie wydechu. I właśnie ta pozostała część CO2 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Musi ona być utrzymana na stałym poziomie. Tworzy ona bowiem równowagę kwasowo-zasadową i umożliwia prawidłowe funkcjonowanie narządów. Obecnie zakres norm CO2 uznany za prawidłowy, mieści się w przedziale 35-45 mmHg (5% - 6,5%). Normokapnia wynosi 40 mmHg. Poza tym zakresem mogą pojawić się zaburzenia. Jednakże już każde obniżenie CO2 (poniżej 40 mmHg) powoduje "nini" hiperwentylację. Wywołuje ona niepożądane skutki w organizmie, które jeszcze nie są wprawdzie chorobą, ale powodują niekorzystne objawy utrudniające życie. Mówi się wtedy, ze trzeba przeczekać, a wszystko przejdzie. Jeśli jednak obniżenie CO2 ma charakter chroniczny, pojawiają się wtedy objawy bardziej dokuczliwe określane jako zespół hiperwentylacji. Obserwuje się bóle w okolicy serca z uczuciem ściskania klatki piersiowej, duszność, stan płaczliwości i depresji, zawroty głowy oraz omdlenia. Pojawić się może również, uczucie nierealności, lęku, ogólnej słabości, wyczerpania i zaburzenia w widzeniu. Kołatanie serca, parastezje w kończynach górnych i dolnych, uczucie zimna kończyn, skurcze mięśniowe. Wzmożonej pobudliwości emocjonalnej towarzyszą zlewne poty ogólne lub pocenie się rąk. Zaburzenia w układzie trawiennym powodują bóle w obrębie jamy brzusznej, nudności i wymioty, biegunki lub zaparcia. Trudno opanować jest zaczerwienienie twarzy, uczucie suchości w gardle, utratę siły głosu. Chory często wędruje od lekarza do lekarza, a jego dolegliwości określane są jako psychosomatyczne. W rzeczywistości ich źródłem może być obniżenie poziomu dwutlenku węgla.
W życiu codziennym hiperwentylacja i towarzyszący jej zespół objawów najczęściej powstaje z przyczyn psychogennych (socjogennych). Jeśli trudności miną, organizm wraca do równowagi i przywrócona zostaje zdolność człowieka do wykonywania działań. Sytuacja staje się bardziej skomplikowana, jeśli osoba, która znajduje się w długotrwałej hiperwentylacji ma nawet drobne wady organiczne w obrębie układu oddechowego: krzywą przegrodę nosową, przerost trzeciego migdałka, słabe mięśnie brzucha, nieprawidłowy zgryz, nadwagę. Te wady powodują zmianę toru oddechowego z przewagą pogłębionego oddychania. Hiperwentylacja powstaje wtedy bardzo łatwo i nawet kiedy minie stres, utrwala się ze swoimi niepożądanymi skutkami. Początkowe zmiany funkcjonalne narządów pod wpływem hiperwentylacji zaczynają utrwalać się i przechodzą w zmiany organiczne.
Istnieją badania, które wskazują, że hiperwentylacja może w dużej mierze przyczynić się do powstania astmy, nadciśnienia, choroby wieńcowej, wrzodowej, cukrzycy, alergii oraz depresji. Pojawić się mogą także różne dolegliwości skórne. Alkalozie oddechowej towarzyszy więc różnorodna symptomatyka organiczna, neurologiczna i psychiatryczna. Niektórzy badacze wyliczają ponad sto jednostek chorobowych.
W hiperwentylacji chronicznej przebiegającej z poziomem CO2 niemal na granicy dolnego zakresu norm (30-38 mmHg), objawy towarzyszące hiperwentylacji mogą być na początku niezauważalne przez człowieka, tym bardziej, że niewiele osób ma pełną świadomość swojego sposobu oddychania. Kiedy objawy narastają, różne dolegliwości i złe samopoczucie przypisywane jest błędnie innym przyczynom niż hiperwentylacja. Natomiast zdrowie osób, które stabilny poziom CO2 na poziomie wyższym niż 40 mmHg odznacza się dużą stabilnością. Osoby takie nie będą mieć kataru, ani dolegliwości astmatycznych, czy alergicznych. Takich osób jest niestety mało.
Trudno jest samemu regulować oddychanie, gdyż w długotrwałej hiperwentylacji ośrodek oddychania, traci swoją czułość i nie reaguje odpowiednio na zmiany poziomu CO2 i pH. Organizm zamiast automatycznie dostosowywać oddychanie zgodnie z jego zapotrzebowaniem metabolicznym, pogłębia automatycznie oddech i zwiększa wentylację. To powoduje dalszy spadek CO2, a później i O2. Wtedy oddychanie pogłębia się na zasadzie zamkniętego koła. W wyniku hiperwentylacji zwężają się naczynia krwionośne w mózgu, co powoduje jego niedotlenienie. Zaburzone zostają wtedy stany świadomości. Osłabieniu ulega wola. Człowiek zaczyna kierować się emocjami. Włączają się starsze części mózgu. Myślenie, mówienie i ruchy stają się niekontrolowane. W skrajnym wypadku może nastąpić atak histerii i człowiek przestaje panować nad swoim zachowaniem i sposobem wyrażania się. Pojawia się wybuchowość, drażliwość i nadmierna nerwowość.
Pośpiech i napięcia wywołane przyspieszeniem cywilizacyjnym powodują, że niemal cały czas żyjemy w stresie i wykonujemy zbyt szybkie i intensywne wdechy i wydechy, prowadzące do hiperwentylacji. W wyniku skurczy oskrzeli oddech staje się spłycony. Powstaje wtedy mylne wrażenie, że różne dolegliwości mogą być wynikiem zmniejszonego oddychania. W istocie ich źródłem jest pierwotne nadmierne oddychanie, skutkiem którego jest spadek CO2 i towarzysząca temu zjawisku alkaloza ze wszystkimi zmianami organicznymi.
Obecnie poziom CO2 i O2 w krwi tętniczej można mierzyć przy pomocy gazometrii. Próbki pobiera się z krwi tętniczej, lub z mniejszą dokładnością z krwi włośniczkowej. Otrzymane wyniki można porównać z normą. Ciągłe nieinwazyjne monitorowanie gazów krwi możliwe jest także przy pomocy nowoczesnego kapnografu sprzężonego z pulsoxymetrem. Analiza otrzymanych wyników pozwala na bardziej obiektywną kontrolę oddychania. Coraz więcej badaczy widzi konieczność przeciwstawienia się niekorzystnym skutkom chronicznej hiperwentylacji. Powstają różne metody, których celem jest praca nad regulacją oddychania.
ZABURZENIA RÓWNOWAGI KWASOWO-ZASADOWEJ
Wpływ zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej na metabolizm
„Zmiany stężenia jonów wodorowych w płynach ustrojowych, szczególnie w przestrzeni wodnej śródkomórkowej, wywierają wielki wpływ na aktywność różnych enzymów, zmieniają tym samym szybkość i kierunek różnych torów metabolicznych.
(...)
Wpływ zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej na czynność poszczególnych narządów.
(...)
Oddechowe zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej
(...)
Zasadowica oddechowa
Zasadowica oddechowa charakteryzuje się zmniejszeniem pCO2 spowodowanym hiperwentylacją. Hiperwentylacja może być następstwem:
a) działania silnych bodźców nerwowych,
b) podrażnienia ośrodka oddechowego przez toksyny endo- lub egzogenne oraz leki,
c) hipoksji,
d) zmian zwyrodnieniowych w o.u.n. lub,
e) mechanicznej hiperwentylacji.
W obrazie klinicznym dominuje bogata symptomatologia neurologiczna i psychiatryczna. Oprócz leczenia przyczynowego należy stosować leki działające depresyjnie na ośrodek oddechowy.
***
Określenie. Zasadowica oddechowa jest to zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej, w którym dochodzi do pierwotnego zmniejszenia pCO2 uwarunkowanego hiperwentylacją. Ma ona najczęściej charakter ostry.
Etiologia i patogeneza. Hiperwentylacja może nastąpić pod wpływem takich czynników, jak:
a) silne bodźce nerwowe (bóle, stany podniecenia, nerwica, asthma nervosum, działanie zimna, stany urazowe);
(...)
d) mechaniczna lub częściowo przez chorego zamierzona hiperwentylacja.
Spadek pCO2 we krwi (...). Hipokapnia jest ponadto przyczyną skurczu naczyń krwionośnych mózgu, prowadząc do niedotlenienia tego narządu. Niedokrwienie mózgu tłumaczy bogatą symptomatykę neurologiczną zasadowicy oddechowej. Zmniejszenie stężenia zjonizowanego wapnia w surowicy krwi może być przyczyną występowania napadów tężyczkowych.
Obraz kliniczny ostrej alkalozy oddechowej cechuje bardzo różnorodna symptomatyka neurologiczna i psychiatryczna, która nakłada się na objawy choroby podstawowej. Obserwuje się zaburzenia świadomości, stany zamroczenia, parestezje, zaburzenia mowy, objawy piramidowe, objawy tężyczki, zaburzenia rytmu serca itd. Objawy te występują często tylko przejściowo. Ich geneza nie jest dokładnie wyjaśniona. Częstość występowania poszczególnych objawów klinicznych w zespole hiperwentylacyjnym daje się uszeregować w następującej kolejności (wg Eichenholza):
1) bóle w okolicy serca z uczuciem ściskania klatki piersiowej;
2) duszność;
3) stan płaczliwości i depresji;
4) zawroty głowy;
5) omdlenia;
6) uczucie "nierealności";
7) uczucie lęku;
uczucie ogólnej słabości i wyczerpania;
9) zaburzenia w widzeniu;
10) nudności i wymioty;
11) bicie serca;
12) parastezje w kończynach dolnych i górnych;
13) uczucie zimna kończyn;
14) skurcze mięśniowe;
15) wzmożona pobudliwość emocjonalna;
16) zlewne poty ogólne lub pocenie się rąk;
17) biegunki lub zaparcia;
18) bóle w nadbrzuszu lub bóle kolkowe w obrębie jamy brzusznej;
19) zaczerwienienie twarzy i uczucie suchości w gardle;
20) drętwienie lub parestezje języka;
21) utrata siły głosu.
Wśród wskaźników laboratoryjnych alkalozy oddechowej należy wymienić: wzrost pH krwi, spadek pCO2. (...) Badaniem elektrokardiograficznym stwierdza się obniżenie odcinka ST i spłaszczenie lub odwrócenie odcinka T. Badaniem elektroencefalograficznym stwierdza się w okresie napadu tężyczkowego pojawienie się wolnego rytmu o dużym woltażu, podobnie jak w napadach padaczkowych. W okresach międzynapadowych zapis jest prawidłowy. Wśród zmian hemodynamicznych należy wymienić zmniejszenie ukrwienia mózgu. W końcu warto wspomnieć o zwiększonej skłonności krwinek czerwonych do hemolizy. (...)
Leczenie alkalozy oddechowej powinno być przede wszystkim przyczynowe. (...)
Ośrodek oddechowy w zasadowicy wykazuje zwiększoną wrażliwość na wzrost CO2. (...)”[1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Franciszek Kokot, Gospodarka wodno-elektrolitowa i kwasowo-zasadowa w stanach fizjologii i patologii, Warszawa 1998, PZWL , s.262 – 264.